Το υπόγειο ρεύμα είναι ένα ξεχωριστό βιβλίο της αμερικανικής εργατικής λογοτεχνίας. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για όλους, αφού αποτελεί μια ζωντανή γνωριμία με την πάλη των εργατών σε μια βιομηχανική περιοχή των ΗΠΑ – ταυτόχρονα είναι ένα δυνατό μυθιστόρημα που κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον.
Τα μεγάλα κοινωνικά κινήματα των δούλων και των ελευθέρων στα τέλη της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας
Εδώ και πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια, εξεγέρθηκαν οι καταπιεσμένοι δούλοι υπό την ηγεσία του Σπάρτακου ενάντια στους δουλοκτήτες στην Ιταλία. Ηταν μία από τις πιο ισχυρές εξεγέρσεις της Ιστορίας. Με αυτήν την εξέγερση οι δούλοι δημιούργησαν ένα σύμβολο τόσο για το δικό τους απελευθερωτικό αγώνα όσο και για τους μελλοντικούς απελευθερωτικούς αγώνες των καταπιεσμένων τάξεων. Με την ταξική τους πάλη υπερασπίζονταν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια ενάντια στην κοινωνική καταπίεση και εκμετάλλευση. Ο κόσμος της δόξας και του πλούτου βρισκόταν σε αντιπαράθεση με τον κόσμο της φτώχειας, της ανάγκης και της εξαθλίωσης. Το μεγαλείο και η ευημερία της Ρώμης στηρίζονταν στην εργασία των δούλων και ελευθέρων που είχαν περιέλθει στη φτώχεια. Οι δούλοι πάλευαν ενάντια σε μια οργάνωση της κοινωνίας που είχε μετατρέψει την ελευθερία σε προνόμιο των ιδιοκτητών και έβλεπε το δούλο μόνο σα μέσο παραγωγής, σαν ένα «ομιλούν εργαλείο».
Οι κλασικοί του μαρξισμού – λενινισμού αναγνώριζαν τη μεγάλη σημασία της εξέγερσης του Σπάρτακου και τις ιδιαίτερες ηγετικές ικανότητές του. Ο Καρλ Μαρξ σημείωνε σε γράμμα του στον Φρίντριχ Ενγκελς στις 27 Φλεβάρη 1861 τα εξής: «Ο Σπάρτακος εμφανίζεται σαν η πιο φημισμένη μορφή που ανέδειξε όλη η αρχαία ιστορία. Ενας μεγάλος στρατηγός (όχι ένας Γαριβάλδης), ευγενής χαρακτήρας, πραγματικός εκπρόσωπος του αρχαίου προλεταριάτου». Τέτοιες κρίσεις περιλαμβάνονται στο Βιβλίο του Ρ. Γκίντερ που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή».
ΒΙΒΛΙΟκριτική 